Şarj Hizmeti Yönetmeliği Yürürlüğe Girdi
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na (“Kanun”) 25.12.2021 tarihli ve 31700 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile eklenen ek 5. madde uyarınca, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (“Kurum”) şarj hizmetine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği bir yönetmelik çıkartması düzenlenmişti. Bu kapsamda 02.04.2022 tarihli ve 31797 sayılı Resmî Gazete’de Şarj Hizmeti Yönetmeliği (“Yönetmelik”) yayımlanmış ve elektrikli araçlara sağlanan şarj hizmetine ilişkin genel düzenlemeler yapılmıştır.
Yönetmelik uyarınca;
• Şarj ağı işletmeciliği Kurum’un Başvuru Sistemi üzerinden yapılacak başvuru sonucunda Kurum’dan alınacak lisans kapsamında yürütülmektedir. Ancak, elektrik piyasasında faaliyet gösteren ve tarifesi düzenlemeye tabi olan lisans sahibi tüzel kişiler, şarj ağı işletmeci lisansı başvurusunda bulunamayacak ve şarj hizmeti sunamayacaklardır.
• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca kurulmuş anonim veya limited şirketler lisans başvurusunda bulunabilmekte ve kamu iktisadi teşebbüsleri tarafından yapılan lisans başvuruları hariç olmak üzere bu şirketlerin asgari sermayelerinin 4.500.000,00 TL’den az olmaması gerekmektedir.
• Bir anonim şirketin lisans başvurusunda bulunması halinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem gören paylar dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olması ve şirketin borsada işlem görmek üzere ihraç edilecek olanlar hariç hamiline yazılı pay çıkarmaması zorunluluğu getirilmiştir.
• Lisans en fazla 49 sene için verilebilmektedir. Lisansın devam etmesini isteyenler lisans bitiminden en erken 9 ay, en geç 9 ay önce Kurum’a lisans tadil başvurusu yaparak lisans sürelerini uzatabileceklerdir.
• Şarj ağı işletmecilerinin lisans başvurusu, lisans tadili, lisans sureti çıkartma bedelleri ile yıllık lisans bedellerini ödeme yükümlülükleri bulunmaktadır. Söz konusu bedeller her yılın aralık ayı sonuna kadar Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından belirlenerek Resmî Gazete’de yayımlanacaktır. Ancak 01 Ocak 2028 tarihine kadar şarj ağı işletmecilerinden yıllık lisans bedeli alınmayacaktır.
• Lisansın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde şarj ağı işletmecisinin en az 50 adet şarj ünitesinden ve en az 5 farklı ilçedeki şarj istasyonundan oluşacak şekilde şarj ağını oluşturması gerekmektedir.
• Kurum’a şarj istasyonlarının kurulacağı yer ile istasyon sayısını belirleyebilmek gibi ticari ve teknik zorunluluklar ile özel şartlar getirme yetkisi verilmiştir. Şarj ağı işletmecisi, bu şekilde kurulan şarj istasyonu için Kanun’un ilgili 19. maddesi uyarınca kamulaştırma talep edebilecek ve kurulan şarj istasyonlarının yatırım finansmanı dahil toplam maliyetleri şarj hizmeti fiyatının belirlenmesinde hesaba katılabilecektir.
• Lisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında doğrudan paylarda, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile temsile yetkili kişilerde değişiklik olması halinde, lisans sahibinin, değişikliğin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmasından itibaren en geç altı ay içerisinde söz konusu durumu Kurum’a bildirmesi gerekmektedir.
• Şarj ağı işletmecisinin, lisansı kapsamında gerçekleştirilen iş ve işlemlere ilişkin verilere ve şarj ağı işletim sistemine yetkisiz kişilerin erişimlerini engelleyecek güvenlik önlemlerini alması gerekmektedir. Ayrıca şarj hizmetinin verilmesi aşamasında toplanan verilerin hizmetin verildiği tarihten itibaren en az 5 yıl süreyle şarj ağı işletmecisi tarafından güvenli bir şekilde saklanması zorunlu tutulmuştur.
• Şarj ağı işletmecisi, üçüncü kişilerce şarj istasyonu kurulması ve işletilmesi ile şarj istasyonunun kendi şarj ağına bağlı olarak çalışması için sertifika düzenleyecektir. İşletmecinin sertifika düzenlenmesinde, sonlandırılmasında ve iptalinde uygulayacağı kurallara ilişkin usul ve esasları internet sitesinde ilan etmesi gerekmektedir.
• Her şarj istasyonu için sadece bir lisans sahibi tarafından sertifika düzenlenebilecek ve düzenlenen sertifikanın süresi ilgili şarj ağı işletmeci lisansının geçerlilik süresini aşamayacaktır.
• Şarj istasyonu işletmecisi, şarj ağı işletmecisinden aldığı bir sertifikayla birden fazla şarj istasyonunda şarj hizmeti sunabilecektir.
• Şarj hizmetinin sertifika ile şarj istasyonunda sunuluyor olması halinde, şarj ağı işletmecesinin sorumlulukları ortadan kalkmamaktadır. Bu kapsamda şarj ağı işletmecisi asli sorumlu olarak kalmaya devam edecektir.
• Şarj istasyonu işletmecisi, şarj ağı işletmecisinin gözetimi ve denetiminde şarj hizmeti faaliyetinde bulunacak ve sertifika sahibinin işlettiği şarj istasyonları Kurum veya Kurum tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşlar tarafından denetlenebilecektir.
• Şarj hizmeti kapsamında kullanıcıya temin edilen elektrik enerjisi Kanun kapsamında “elektrik tedarik faaliyeti” olarak değerlendirilmeyecektir.
• Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla şarj istasyonu, ilgili mevzuatta iletim veya dağıtım sistemine bağlı tüketim tesisleri için tanımlanan kurallara tabi olacaktır.
• Halka açık şarj istasyonlarında tüm kullanıcıların şarj hizmeti satın alabilmesini sağlayacak ödeme sistemlerinden en az bir tanesinin bulundurulması zorunlu tutulmuştur.
• Şarj hizmeti fiyatı, elektrikli araca aktarımı yapılan birim enerji fiyatı (TL/kWh) cinsinden uygulanmakta ve Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla şarj hizmeti fiyatı serbestçe belirlenmektedir. Şarj ağında yer alan istasyonların da aynı fiyattan hizmet sunması gerekmektedir. Bu fiyat, sadakat sözleşmesi akdedilen kullanıcılara uygulanan en düşük şarj hizmet bedelinin %25’ini aşamayacaktır.
• Kurum, rekabeti engelleme, bozma veya kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran veya doğurabilecek nitelikte anlaşma veya eylemlerin şarj hizmetlerini bozucu etkiler oluşturması durumunda her seferinde 3 ayı aşmamak üzere taban ve/veya tavan fiyat tespiti yapmaya yetkili kılınmıştır.
• Şarj ağı işletmecisiyle sadakat sözleşmesi akdetmek isteyen kullanıcının, ilgili şarj ağı işletmecisine yazılı olarak veya şirketin kurumsal iletişim kanalları aracılığıyla başvuruda bulunması gerekmektedir. Bu şekilde sadakat sözleşmesi akdetmiş olan kullanıcılara diğer kullanıcılardan farklı fiyat uygulaması yapılabilmektedir.
• Kurum her 2 yılda bir elektrikli araç kullanımının gelişimine ve şarj altyapısı ihtiyacına yönelik projeksiyonlar hazırlayacaktır. Bu kapsamda şarj ağı gelişiminin hedeflerin altında gerçekleşmesi halinde ihtiyaç duyulan yerlerde şarj istasyonu kurulumu zorunluluğu getirebilecektir.
• Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarih olan 02.04.2022 tarihinden itibaren 4 ay içerisinde halihazırda şarj hizmeti sağlayanların durumlarını Yönetmelik’e uygun hale getirmeleri gerekmektedir.
Yönetmelik’e ek olarak, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 10852 sayılı kararının EK-3’ünde yer alan belge uyarınca, lisans başvurusu yapacak olan şirketlerin esas sözleşmelerinde pay senetlerinin nevi değişikliklerinde ve şirket sermaye miktarının azaltılmasına ilişkin esas sözleşme değişikliklerinde, Kurum onayı alınacağına dair bir hükmün yer alması gerektiği belirtilmiştir. Bu kapsamda, lisans başvurusu yapacak olan şirketlerin lisans başvurusu öncesinde esas sözleşmelerini tadil etmeleri gerekmektedir.
Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.